Đà Lạt luôn được biết đến là một vùng đất mộng mơ với bầu không khí dễ chịu. Đây được coi là điểm du lịch xếp đầu tại nước ta bởi mọi yếu tố từ phong cảnh, con người đến ẩm thực đa dạng. Tới đây bạn có thể trải nghiệm cả 4 mùa chỉ trong một ngày. Có lẽ cũng chính nhờ khí hậu này mà nông sản tại đây luôn phong phú và mang hương vị đất trời. Không chỉ có nông sản, một trong số đó có lẽ không thể bỏ qua món rượu cần – nét đẹp văn hoá từ đôi bàn tay của những người nông dân trên mảnh đất này. Và sẽ thật đáng tiếc nếu như đặt chân tới Đà Lạt mà bạn không có cơ hội thưởng thức món rượu cần bên ngọn lửa hồng ấm cúng.
Mục lục
Rượu cần bắt nguồn như thế nào?
Theo những người dân địa phương, rượu cần đã có từ rất lâu. Tương truyền, một vị thần Nhím đã làm ra một loại nước màu trắng đục. Khi họ uống vào sẽ khiến người lâng lâng. Một người khi tới chơi nhà thần đã được thử thứ nước ngon lành ấy. Người này đã xin thần được học cách làm. Thứ nước ấy chính là rượu cần. Cho nên, các tộc người thiểu số ở Tây Nguyên vô cùng quý rượu cần. Trước khi uống họ phải mời Giàng, mời thần Nhím uống trước rồi mới mời mọi người cùng uống.
Cách người dân tạo nên thức uống độc đáo này
Rượu cần được những tộc người thiểu số ở Đà Lạt làm bằng gạo. Đây là loại gạo được trồng trên các sườn núi cao. Tuy nhiên, tùy theo từng địa bàn sinh sống và lương thực của mỗi tộc người mà họ còn bổ sung thêm một số loại tinh bột khác. Ví dụ như khoai lang, khoai mì, hạt bắp,… Đặc biệt, các tộc người Tây Nguyên thường dùng lá cây để lên men rượu các loại ngô, khoai gạo. Mỗi tộc người sẽ có những loại lá cây khác nhau để len men cho rượu cần. Ví dụ như người Cơ Ho dùng lá cây đòng và cây me kà zút, hay vỏ, lá cây Blakda từ người Banna…
Khi làm rượu, người dân địa phương nấu chín gạo, khoai… Sau đó, họ để nguội, rồi trộn với trấu và ủ với men trong một cái bình gọi là ché. Sau quá trình ủ lâu dài, chúng ta sẽ có được một ché rượu cần thơm ngon mang hương vị của núi rừng. Thêm vào đó, chính vì được ủ bằng lá cây rừng nên thức uống ngon Đà Lạt này là loại rượu rất tốt để thông kinh mạch, giúp tiêu hóa tốt hơn.
Thưởng thức rượu cần đúng chuẩn
Rượu cần có nguồn gốc được thần ban cho nên người Tây Nguyên rất tôn trọng và quy cách khi uống rượu cần. Không phải ai cũng được uống và không phải lúc nào cũng được uống. Đây là một món ngon được tạo ra từ văn hóa núi rừng. Vì vậy, khi uống rượu phải được trải nghiệm trong không gian của nhà dài, bên bếp lửa. Cùng đó là vũ điệu cồng chiêng vang vọng khắp núi rừng cao nguyên. Khi uống rượu cần, bạn không phải rót ra từng bát, hay cầm nguyên chén để uống. Bạn sẽ dùng cần được làm bằng tre, trúc thông lỗ rỗng để hút rượu lên.
Tên gọi rượu cần cũng từ đó mà ra. Nếu bạn muốn thưởng thức thứ đồ uống này ở Đà Lạt đúng cách, bạn nên tham dự một buổi giao lưu văn hóa cồng chiêng tại đây. Khi đó, bạn sẽ được xem những vũ điệu, âm thanh cồng chiêng từ văn hóa rừng núi. Sau đó, bên bếp lửa ấm cúng – địa điểm ăn uống thú vị, bạn sẽ được thưởng thức thịt rừng nướng. Bạn cũng được mời uống rượu trong một chén lớn đặt ngay giữa nhà sàn. Chủ nhà sẽ cầm cần bằng hai tay nâng lên đưa cho khách để vào ché. Nếu khách đông, cần sẽ được truyền từ phải qua trái bằng hai tay.
Rượu cần Đà Lạt – Hương vị núi rừng thiêng liêng
Được mệnh danh là “Thức uống tâm linh” nên muốn uống rượu cần cũng phải đúng nghi thức và đúng cách. Mỗi dân tộc lại có một nghi thức uống khác nhau. Cái cách người ta uống cũng thể hiện những ý nghĩa khác nhau. Như chúng ta đã biết để uống rượu cần phải có một ống tre hay trúc đục thông lỗ để hút rượu lên. Thông thường, chóe rượu cần thường được để ra giữa nhà sàn. Người chủ nhà sẽ cầm cần lên bằng cả hay tay để tế lễ thần linh. Họ cần đưa cho vị khách được tiếp đãi cắm cần vào ché. Khi khách đông thì người ta sẽ chuyền cần cho nhau bằng cả hai tay.
Lưu ý, bạn không nên dùng tay trái để truyền rượu cho người nơi đây. Nguyên nhân vì tộc người thiểu số ở Tây Nguyên quan niệm, như vậy là không xem trọng họ. Cách uống đặc biệt của thức uống Đà Lạt này cùng âm thanh của cồng chiêng, ánh lửa ấm áp, những điệu múa, tiếng hát giữa cao nguyên se se lạnh.. Tất cả sẽ tạo cho du khách một cảm giác vô cùng mộc mạc, trong lành. Để rồi khi về lại với thành phố náo nhiệt, trong bạn sẽ đọng lại những cảm xúc khó quên về Đà Lạt.
